R i,t+1=Ln P t+1-Ln p t
در صورتی که شرکتهای تشکیل دهنده جامعه آماری در طول دوره بررسی پرداخت سود نقدی ،پرداخت سود سهمی (سهام جایزه )یا صدور جدید سهام در کارنامه خود داشته باشند باید قیمت سهام آن ها اصلاح گردد تا نرخ بازده واقعی به دست آید .
در هر یک از موارد فوق برای رسیدن به بازده واقعی به صورت زیر عمل می شود :
۱-پرداخت سود نقدی :
فرمول ۳۲-۲
R i ,t+1=Ln(P i+1 +D)-LnP t
که در آن :
D=سود نقدی پرداخت شده
۲-سود سهمی (سهام جایزه ):
فرمول ۳۳-۲
Ri,t+1=Ln [ Pt+1(1+R)] – Ln p t
که در آن:
R= درصد افزایش سرمایه از طریق سود سهمی
۳-صدور سهام جدید:
فرمول ۳۴-۲
Ri,t+1=Ln [ P t+1[ (1+R)Pt/(Pt+RA)] ]- Ln p t
که درآن :
RA= مبلغ پرداختی هر سهم برای افزایش سرمایه
۱۱-۲)بازده و ریسک مجموعه اوراق بهادار ( پرتفوی )
مقاله ای که هری مار کوتیز در سال ۱۹۵۲ نوشت منشاء پیدایش نظریه مجموعه اوراق بهادار (پرتفوی) شد.
او فرض را بر این گذاشت که سرمایه گذاران الزاماً در پی به حداکثر رسانیدن بازده مورد انتظار نیستند . اگر آن ها تنها در پی به حد اکثر رسانیدن بازده مورد انتظار بودند ، تنها در یک قلم دارایی که دارای بیشترین بازده مورد انتظار است سرمایه گذاری میکردند. ولی با یک نگاه می توان مشاهده کرد که سرمایه گذارها صاحب مجموعه ای از اوراق بهادار هستند. در توجیه این رفتار میتوان گفت که سرمایه گذارها به صورت همزمان به دو پدیده ریسک وبازده توجه میکنند.
سرما یه گذاری در بیش از یک دارایی یا ورقه بهادار ، مجموعه سرمایه گذاری یا پرتفوی نام دارد . سرمایه گذاران به منظور کاهش ریسک معمولا در دارایی های مختلف سرمایه گذاری میکنند ، بنا براین لازم است بحث تجزیه وتحلیل ریسک به مجموعه سرمایه گذاری تعمیم داده می شود وبه جای تأکید بریک دارایی ، بر مجموعه سرمایه گذاری وسود حاصل از گوناگونی آن ها که اهمیت فراوان دارد ،توجه شود .نکته مهم در این بحث آن است که ریسک و بازده یک مجموعه مساوی مجموع ریسک وبازده هریک از داراییهای تشکیل دهنده آن نیست ( شباهنگ،۱۲۱،۱۳۸۲)
۱۲-۲) ارزش اطلا عات حسابداری از دیدگاه سرمایه گذاران
ارزش اطلاعات حسابداری از دیدگاه سر مایه گذاران از طریق تحقیقات مشاهدهای مورد آ زمون قرار گرفته وهمبستگی اطلاعات منتشره حسابداری وتغیرات قیمت سهام محاسبه وتحلیل شده است . چنانچه این همبستگی با اهمیت باشد می توان آن را شاهدی بر سودمندی اطلا عات حسابداری برای سرمایه گذاران به شمار آورد( شباهنگ،۱۲۱،۱۳۸۲)
۱۳-۲) الگوی قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای وبازده مورد انتظار
« جان لینتر»[۳۹] استاد درس مدیریت مالی دانشگاه هاروارد ،«یان موسین» استا نروژی،«ویلیام شارپ» و چند نفر دیگر که روی این موضوع کار میکردند توانستند برای اوراق بهاداری که در یک بازار کارا معامله میشوند به یک الگوی معادله ای قیمتها دست یابند. این الگو را «الگوی قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای »[۴۰] مینامند.آن ها ثابت کردند که بازده مورد انتظار یک دسته از اوراق بهادار برابر است با بازده یک قلم دارایی بدون ریک به اضافه ریسک اوراق بهادار مر بوطه ( که آن را بتا[۴۱] مینامند ) ضر بدر بازده مورد انتظار پرتفوی بازار نسبت به بازده دارایی بدون ریسک . این رابطه را به صورت زیر نشان میدهند فرمول۳۵-۲
E(Ri)=Rf+βi[E(Rm)-Rf]
که در این رابطه
E(Ri)=بازده مورد انتظار اوراق بهادار i
Rf=بازده دارایی بدون ریسک
E(Rm) =بازده مورد انتظار پرتفوی بازار
iβ=ریسک نسبی اوراق بهادار i
در این رابطه برای محاسبه بتا نسبت کوواریانس بازده اوراق بهادار را با بازده پرتفوی بازار نسبت به واریانس آ نها محاسبه میکنند( راعی رضا وتلنگی احمد ۱۲۵،۱۳۸۳،).
تحقیقات مشاهده ای حسابداری ،رویکرد ساده تری را بکارمی گیرند که اصطلاحاً مدل بازار نامیده می شود. در این مدل ،نرخ بازده مورد انتظار به شرح زیر تعریف میگردد:
فرمول ۳۶-۲
E(Ri)=αi+βi(Rm)+ei
که در آن:
E(Ri) =بازده مورد انتظار اوراق بهادار i
βi=ریسک نسبی اوراق بهادار i
Rm=نرخ بازده بازار
i α =محل تقاطع خط رگرسیون با محور عمودی
ei=معرف اشتباهات تصادفی میباشد.
در اغلب تحقیقات حسابداری کوشش شده است که با به کار گیری مدل رگرسیون ،ارتباط بازده های غیر متعارف با متغیرهای حسابداری مورد آ زمون قرار گیرد تا محتوای اطلا عاتی این متغیر ها بررسی شود و در این صورت امکان شواهدی برای همبستگی ارزشیابی واحدهای انتفاعی با اطلاعات حسابداری به دست آید (شباهنگ ،۱۲۵،۱۳۸۷).
استفاده از الگوی قیمت گذاری دارایی های سر مایه ای و بازده های غیر عادی
اهمیت الگوی قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای برای حسابداران این است که میتواند ابزار یا وسیله ای ارائه کند تا آن ها بازده اوراق بهادار در آینده را تعیین کنند (بازده ای که باید باشد).مشاهده قیمت روزانه بورس نیو یورک میتواند نشان دهنده بازده واقعی اوراق بهادار مور د نظر باشد .کم کردن این بازده از آنچه به دست خواهد آمد نشان دهنده «بازده غیر عادی»خواهد بود ،یعنی تفاوت بین بازده یک دسته از اوراق بهادار وبازده حاصل از کاربرد الگوی قیمت گذاری داراییهای سرمایه ای. بازده غیر عادی را که به روش جبری نشان میدهند به صورت زیر خواهد بود:
فرمول ۳۷-۲
ARi=Ri–E(Ri(
مجموع این بازدهی ها در طول زمان ( بازده غیر عادی انباشته) بیانگر ارزش اطلاعاتی است که می توان با بهره گرفتن از آن به بازدهی بیش از متوسط بازار دست یافت .
دو پژوهشگر استرالیایی به نامهای «ری بیل و فیل برون» از این روش استفاده کر دند. آ نها در مقاله خود این پرسش را مطرح کردند که آیا می توان با بهره گرفتن از عدد متعلق به سو د هر سهم سالانه به بازده غیر عادی دست یافت ؟ آمون آن ها بسار ساده بود. آ نها چنین فرض کردند که از قبل میداند سود هر سهم سال بعد چقدر خواهدشد . اگر سود هر سهم آینده افزایش می یافت آن ها در آن سهام سر مایه گذاری می کر دند، اگر سودهر سهم در سال بعد کاهش می یافت آ نها سهام مر بوطه را (به صورت استقراضی) می فروختند. سپس آن ها برای محاسبه بازده غیر عادی از معادله ارائه شده استفاده کر دند واگر امکان داشت سود هر سهم آینده را از پیش تعیین کرد، آ نها می توانستند با بهره گرفتن از این فرمول به سود عادی دست یابند.
۱۴-۲) بررسی تجربیات گذشته
در این قسمت ابتدا به ارائه برخی ازتحقیقات انجام شده در خارج پرداخته می شود و سپس پایان نامه های انجام شده در رابطه با موضوع در داخل و خارج به صورت چکیده ارائه خواهد شد.
۱۴-۲)تحقیقات خارجی
تحقیقات بسیاری در مورد اینکه سود های تقسیمی حاوی چه اطلاعات مفیدی هستند صورت گرفته است اما در هر حال توافق عمومی و اتفاق نظر کمی در این مورد صورت گرفته است به عنوان مثال مدل های تئوریکی توسط باتاچاریا [۴۲] (۱۹۷۹) میلر و روک [۴۳] (۱۹۸۵) بیانگر این موضوع میباشد که تغییر در سیاست سود تقسیمی اطلاعاتی را در مورد جریانات وجه نقد آتی منتقل می نماید (مثلاً افزایش یا کاهش سود تقسیمی اطلاعاتی را در مورد افزایش یا کاهش جریانات نقدی آتی را منتقل می نماید) .