“>
۵- امکان تصویربرداری از اشیا بسیار دور و بسیار نزدیک و نیز اشیائی که نزدیک شدن به آن ها خطرناک است را میسر میسازد؛
۶- چون امکان کم و زیاد کردن صدا در آن میسر است، سخنران میتواند هم از صدای اصلی استفاده کند و هم خود صحبت نماید (احدیان، ۱۳۷۴).
استفاده از ویدئو در امر آموزش در کشورهای مختلف سابقه طولانی دارد و تحقیقات زیادی در این مورد صورت پذیرفته است. یکی از موارد استفاده آموزشی از ویدئو، استفاده از این وسیله در قصه گویی است. گرچه تحول بشر و انقلاب های تکنولوژیک، شنوندگان قصه را از چند انسان اولیه درون غارها به میلیون ها نفر در همه جای دنیا افزایش داده است، چیزی که به طور مشخص وجود دارد و قابل توجه است هنر قصه گویی است. هم اکنون مؤسسات بزرگی قصه های تصویری خوب برای کودکان را روی وسایل دیداری و شنیداری اجرا میکنند. برای این کار به تصاویر متحرک، فیلم استریپ ها فیلم ها و نوارهای صوتی نیاز است. نوارهای ویدئویی نیز گروه دیگری از این وسایل هستند که جای خاص و فراوانی در این حوزه یافته اند. بیشتر از همه، متخصصان تعلیم و تربیت از این نوارها استقبال کردهاند. ارزش این وسایل در دسترس بودن و استفاده راحت از آن ها است.
این نوارها وسیله هایی راحت و محبوب و قابل استفاده در هر زمان است و مورد استقبال بسیاری از مراکز حرفه ای، سینمایی، آموزشی و پرورشی، تلویزیونی و کتابخانه ای قرار گرفته است. انواع این وسایل دیداری و شنیداری برای نگهداری محتوای کتاب ها و انتقال آن ها به همه بچه های دنیا به صورت وسیع بینالمللی است. رشد جهانی برقراری ارتباط میان فیلم و کتاب، این محصولات را به طور وسیعی در کتابخانه ها به خصوص به صورت نوار ویدئویی مورد استفاده قرار داده است (احدیان و محمدی ، ۱۳۷۷).
تلویزیون
تلویزیون از جمله وسایل ارتباط جمعی است که در امر آموزش به کار گرفته شده است. به طور کلی تلویزیون تأثیرات عمیقی بر مخاطبان خود میگذارد و تحقیقات زیادی این امر را به اثبات رسانیده است.
کالاهان و کلارک برنامه های تلویزیون را به سه طبقه تقسیم کردهاند که عبارتند از:
۱-تلویزیون آموزشی؛
۲- تلویزیون فرهنگی؛
۳- برنامه های تجاری و عمومی.
مقصود از تلویزیون آموزشی آن دسته از برنامه های آموزشی است که صرفا برای آموزش کلاسی مطرح است. تلویزیون فرهنگی به برنامه هایی اطلاق میگردد که برای آموزش کلاسی تهیه نمی شوند بلکه هدف تربیتی این برنامه ها اهمیت دارد. برنامه های تجاری و عمومی تلویزیون شامل فیلم های تفریحی و خدمات عمومی برنامه ها، شبکه ارتباطی تلویزیون و ایستگاه های محلی است.
دیاموند تلویزیون آموزشی را چنین تعریف میکند: تلویزیون آموزشی وسیله ای است سمعی و بصری برای رساندن پیام های آموزشی به مخاطب (دانش آموز) از طریق امواج مغناطیسی. در تعریف دیگری از تلویزیون آموزشی چنین آمده است: تلویزیون آموزشی (ETV) برای اشاره به برنامه های تلویزیونی که جزء یا ضمیمه نظام آموزشی در تمام سطوح تحصیلی هستند به کار می رود.
مزایای استفاده از تلویزیون در آموزش
استفاده از تلویزیون در آموزش دارای مزایای متعدد است و استفاده از تکنولوژی تلویزیون، امکانات زیر را در اختیار ما قرار میدهد:
۱-انتقال برنامه های زنده و تصاویر متحرک را از طریق کابل، میکروویو، کانال های تلویزیونی، ماهواره ها یا کانال های تلویزیونی آموزشی میسر میسازد؛
۲-به مدارس و مراکز آموزش عالی یا دیگر مؤسسات امکان میدهد تا برنامه های تلویزیونی را تماشا کنند و در صورت نیاز نسبت به ضبط آن ها مبادرت ورزند؛
۳-تولید برنامه های محلی را که تهیه آن ها از طرق دیگر امکان پذیر نیست میسر میسازد. این برنامه ها ممکن است برای پیشرفت یادگیری شاگردان در سطوح مختلف و بر اساس نیازهای محلی تهیه میشوند؛
۴-به شاگردان امکان میدهد تا با تهیه و تولید برنامه های تلویزیونی به سواد دیداری خود بیفزایند و به برقراری ارتباط مؤثر برای انتقال ایده های خود دست یابند.
۵- امکان ضبط و پخش مجدد برنامه های متنوعی که شاگردان در منازل خود از طریق تلویزیون نگاه میکنند فراهم میسازد؛
۶- فرصت مشاهده اماکن و اشیایی را که به فاصله دوری از مدارس قرار دارند (مانند موزه ها، مزارع، کارخانه ها…) فراهم میکند؛
۷- شاگردان را در جریان آخرین حوادث و وقایع جاری نظیر ارسال اقمار مصنوعی به فضا قرار میدهد؛
۸- امکان بررسی و تجزیه و تحلیل رفتارهای فردی و گروهی را برای دبیران روان شناسان فراهم میکند؛
۹- به شاگردان امکان میدهد تا آن دسته از آزمایش های تجربی را که انجام آن مستلزم هزینه گزاف و توأم با خطرات احتمالی است مشاهده کنند؛
۱۰- به شاگردان تربیت دبیر فرصت میدهد تا بدون حضور در کلاس های درس، روش تدریس و رفتارهای آموزشی دبیران حرفه ای را مورد مشاهده و تجزیه و تحلیل قرار دهند؛
۱۱- اجبار حضور در مدرسه و کلاس را برای فراگیران منتفی میسازد؛
۱۲- از طریق استفاده از خاصیت بزرگ نمایی، مشاهده اشیا و موجودات بسیار کوچک را برای شاگردان میسر میسازد؛
۱۳- امکان مشاهده اعمال جراحی را بدون حضور در محل و ایجاد مزاحمت برای کادر جراحی فراهم میسازد.
یکی از نقاط ضعف استفاده از تلویزیون در آموزش، برقراری ارتباط یک جانبه است که به همین سبب جلب توجه شاگردان برای مدت زمان طولانی مشکل است.
اینترنت
گسترش شگفت انگیز اینترنت و آینده آن
به تازگی به ویژه در سال ها و ماه های اخیر، نحوه و میزان بهره گیری از اینترنت در کشورهای پیشرفته و حتی در کشورهای در حال توسعه، سیر صعودی و سرعت فوق العاده پیدا کرده و روز به روز در حال افزایش است؛ به نحوی که تا سال ۲۰۱۰ تعداد استفاده کنندگان از این شاهراه اطلاعاتی بالغ بر یک میلیارد نفر بود و روزانه حدود ده هزار صفحه جدید به شبکه تارعنکبوتی جهانی نیز افزوده خواهد شد. نقش برجسته این تکنیک در امور پژوهشی در مراکز دانشگاهی و اطلاعاتی به خوبی آشکار شده است. از پیوستن اینترنت به مجموعه ای متشکل از رادیو، تلویزیون، ضبط، نمابر و تلفن پدیده ای به نام چندرسانه ای (مولتی مدیا) به وجود آمده است که در واقع با فرمان دهی رایانه، فعال می شود و میتواند کارهای گوناگونی انجام دهد (مجیدی، ۱۳۸۱).
بهره گیری گسترده از اینترنت
گستردگی کارهای اینترنت سبب شده است که گروههای گوناگون،مؤسسه ها، سازمان ها، نهادها و حتی افراد معمولی بر حسب مورد و نیاز خود به این شبکه روی بیاورند و از آن استفاده ببرند. قابلیت های مهم وب جهانی موجب شده است تا بتوان همه چیز را درباره همه موضوع ها از کارهای خبری، سیاسی و اجتماعی، پژوهشی و علمی، فرصت های تحصیلی، پزشکی و اقتصادی گرفته تا موضوع های جزئی مانند تهیه بلیت هواپیما، تدارک محل اقامت در هتل، خرید و فروش اتومبیل، اطلاعات مربوط به انواع فروشگاه ها، قیمت اجناس و سرگرمی ها در آن جستجو کرد.
دسترسی به کتابخانه ها و مراکز علمی و آموزشی از طریق اینترنت
“