اهداف پژوهش
الف) اهداف کلی:
- بررسی تاثیر فشارهای شغلی بر عملکرد معلمان زن مقطع متوسطه دوم در شهر بهشهر
۲- ارائه پیشنهادها و راهکارهای مناسب به مسوولان جهت بهبود عملکرد معلمان.
ب) اهداف ویژه
-
- تعیین تاثیر فشارهای شغلی بر میزان مسئولیت پذیری معلمان
-
- تعیین تاثیر فشارهای شغلی بر شخصیت اجتماعی معلمان
- تعیین تاثیر فشارهای شغلی بر وضعیت روحی و روانی معلمان
سوالات پژوهش
الف) سوال اصلی پژوهش:
- آیا فشارهای شغلی برعملکرد معلمان زن مقطع متوسطه دوم تاثیر دارد؟
ب) سوالات ویژه پژوهش:
-
- آیا فشارهای شغلی بر میزان مسئولیت پذیری معلمان زن مقطع متوسطه دوم تاثیر دارد؟
-
- آیا فشارهای شغلی در شخصیت اجتماعی معلمان زن مقطع متوسطه دوم تاثیر دارد؟
- آیا فشارهای شغلی بر وضعیت روحی و روانی معلمان مقطع متوسطه دوم تاثیر دارد؟
تعاریف مفاهیم واصطلاحات
الف- تعاریف نظری
فشار های روانی: فشارهای شغلی به زبان ساده عبارت است از پاسخ یا واکنش به «محرکهای درونی و بیرونی» به عبارت دیگر هر گاه تنش از حد تحمل فرد بالاتر باشد، حالتی در او ایجاد می شود که به آن فشار روانی میگویند(پرداختچی،۱۳۸۸،ص۱۹).
مسئولیت پذیری: مسئولیت پذیری به معنای قابلیت پذیرش، پاسخگویی و به عهده گرفتن کاری است که از فرد خواسته شده است(عابدی،۱۳۸۱،ص۵۶).
شخصیت اجتماعی: الگوهای معینی از رفتار و شیوه های تفکر است که نحوه سازگاری شخص را با محیط تعیین میکنند(مارتینز،۲۰۰۸،ص۱۸)
وضعیت روحی روانی: وضعیت روحی و روانی شامل طیف گسترده ای از نشانه های رفتاری و روان شناختی میباشد که توانایی فرد را درکنارآمدن با مشکلات روزمره زندگی کاهش میدهد (فرهمند، ۱۳۸۶، ص۹۱).
ب- تعاریف عملیاتی
فشارهای روانی: نمرهای که آزمودنی از پاسخ به سوالات ۱ تا ۶ پرسشنامه را کسب می کند.
مسئولیت پذیری: نمرهای که آزمودنی از پاسخ به سوالات ۱ تا ۶ پرسشنامه را کسب می کند.
شخصیت اجتماعی: نمرهای که آزمودنی از پاسخ به سوالات ۷ تا ۱۳ پرسشنامه را کسب می کند.
وضعیت روحی روانی: نمرهای که آزمودنی از پاسخ به سوالات ۱۴ تا ۲۰ پرسشنامه را کسب می کند.
فصل دوم
ادبیّات و پیشینه پژوهش
مقدمه
امروزه پیشرفت جامعه در گرو استفاده بهینه از نیروی انسانی آن جامعه است و منابع انسانی و بخصوص معلمان از مهمترین منابع استراتژیک سازمانها به حساب میآیند. در شرایط فعلی بیشترین توجه مدیران سازمانها به حقوق و مزایای کارکنان و یا به قوانین و مقررات مرتبط با امور مدیریت منابع انسانی معطوف شده و کمترین توجه به فشارهای روانی و شغلی دیگر مدیریت منابع انسانی مبذول میشود. دستیابی به اهداف سازمان مبتنی بر تواناییهای پرسنل درانجام وظایف تعیین شده و تطبیق پذیری آن ها با محیط متغییر میباشد. در این بین توجه سازمان به ابعاد فشارهای شغلی و روانی معلمان باعث می شود تا آنان به تناسب خود در کارهایی فعالیت داشته باشند که خود دوست دارند. از انجائیکه فشار روانی جزء لاینفک زندگی روزمره است. اگر افراد در مواجهه با الزامات شغلی، سازگاری با محیط جدید زندگی یا ایجاد روابط دوستانه، فشار روانی که تجربه میکنند را کنترل نکنند دچار مشکلات فراوان میشوند. فشار روانی شدید و مداوم باعث بروز اختلالات و از هم پاشیدگی شخصیت و علایمی مانند اضطراب، افسردگی، بلاتکلیفی، برگشت به رفتارهای کودکانه و نظایر آن می شود. نتیجه این حالات در افراد به تغییرات خلق و خو و دیگر حالات عاطفی و در رابطه با عملکرد شغلی به کاهش عزت نفس، رنجش از سرپرست، ناتوانی در تمرکز فکر و اتخاذ تصمیم و نارضایتی شغلی منجر می شود
(میرسپاسی، ۱۳۷۸ص۱۱).
۱- مبانی نظری پژوهش
شغل
به مجموع وظایف و مسئولیت های مستمر و مرتبطی که در یک سازمان به عنوان یک کار واحد شناخته می شود» (سید جوادین،۱۳۸۶ص۱۰۰).
شرایط احراز شغل
شرایط احراز شغل نیز شرح حداقل شرایطی است که متصدی شغل باید دارا باشد تا بتواند با موفقیت از عهده کار بر آید.به عبارت دیگر دانش، مهارتها و تواناییهایی که برای انجام موفق و مؤثر شغل ضروری است.و منظور از «انتخاب صحیح» در مدیریت منابع انسانی،این است که شاغل (با توجه به مشخصاتی شرایط احراز شغل) و شغل(شغل)، با هم تناسب داشته باشند (سعادت،۱۳۸۶،ص۴۰). شرایط احراز شغل یعنی؛بررسی شرح وظایف به منظور پاسخ دادن به چنین پرسشی:برای اینکه شغل یا کار مورد نظر به شیوه ای عالی انجام شود افرادی با چه ویژگی و تجربه هایی مورد نیاز است؟آن بیانگر و تعیین کننده شخصی است که باید استخدام شود و تعیین کننده ویژگی هایی است که شخص مذبور باید داشته باشد و از عهده آزمون های ذی ربط برآید (پارسائیان علی، ۱۳۸۶،ص۹۳).
فرایندهای شرایط احراز شغل
-
- تحصیلات
-
- تجربیات
-
- دوره های تخصصی
-
- قدرت قضاوت
-
- ابتکار
-
- توان تصمیم گیری
-
- مهارتهای فیزیکی
-
- مهارت در انتقال مفاهیم
-
- خصوصیات روحی و روانی(ویژگیهای شخصیت)
- نیاز به استفاده بیش از اندازه یکی از حواس پنجگانه مانند چشم ( سعادت،۱۳۸۶،ص۴۰).
شغل معلمی در کلام امام خمینی (ره)
نقش معلم در جامعه، نقش انبیاست؛ انبیا هم معلم بشر هستند.
تمام ملت باید معلم باشند؛ فرزندان اسلام تمام افرادش معلم باید باشند و تمام افرادش متعلم.
شغل معلمی در سخنان مقام معظم رهبری:
دست توانای معلم است که چشم انداز آینده ما را ترسیم میکند.
اگر می بینید که امیرمؤمنان، مولای متقیان علی(ع) میفرماید: «من علمنی حرفاً فقد صیرنی عبداً؛ هرکس چیزی به من بیاموزد، مرا غلام خویش کردهاست.» این بیان برای ما درس است تا معلمان، قدر خود را بدانند و تشخیص دهند که چقدر، وجود آن ها در سرنوشت یک ملت مؤثر است (ادیب، ۱۳۹۰، ص۶۷).
ملاک های انتخاب شغل