در جدول 2-5 به بررسی و توسعه طبقه بندی نلسون و همکارانش (2009) پرداخته ایم. هدف ما از این کار مرور جامعی از روش های تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی است و شناخت کاملی از روش ها و راهبردهای انتقال تکنولوژی و تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی که می توان سیستم مناسبی برای تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی ارائه کرد.
جدول(2-5): طبقه بندی جدید راهبرد های انتقال تحقیق
راهبرد | تعریف |
انتشارات و کنفرانس ها | انتشارات و ارائه تحقیقات، مسیر اصلی دیگری است که از طریق آن اطلاعات مربوط به روش ها، فرآیندها و اکتشافات منتشر می گردند. به همین نحو مکالمات غیر رسمی در طول برگزاری کنفرانس ها ممکن است ارتباطات فرد به فرد را گسترش داده و منجر به انتقال تکنولوژی شوند (RAND, 2003, 48). |
حق انحصاری اختراع (پتنت)،کپی رایت، علائم تجاری |
تدوین قانون بیه دول در دو دهه ی گذشته به منظور موثرساختن فرآیندهای ثبت اختراع و مجوزدهی از طریق دانشگاه ها و لابراتوارهای ملی تصویب شد و آژانس فدرال از نتایج تحقیقات پشتوانه مالی شده بوسیله ی خود، تا حد زیادی میزان برنامه های کاربردی <a href="https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=96793″ title=”ثبت اختراعات“>ثبت اختراعات را افزایش داده است. انگیزه جستجوی افزایش کاربرد های پتنت شامل جریان درآمدهایی که از مجوز دادن پتنت ایجاد شده می شود و امنیتی که از طریق پتنت نمودن ایجاد می شود علاقمندی کمپانی ها، سرمایه گذاران و کارآفرینان را برای مجوز دهی پتنت ها در جهت فعالیت های تجاری بیشتر می نماید. کمپانی های جدید تکنولوژی محور به منظور تجاری سازی تکنولوژی هایی توسعه داده شده توسط واحد های تحقیق و توسعه فدرال، اغلب استادان و دانشجویان دانشگاهی که در توسعه تکنولوژی سهیم بوده اند را درگیر می نمایند. این محققان دانش عمیق وسطحی تکنولوژی را به همراه داشته و تلاش های بسیاری در موفقیت انتقال تکنولوژی ارائه می نمایند (RAND, 2003, 45). یک مسیر شناخته شده برای انتقال ایده های تکنولوژی محور از دانشگاه ها به بخش خصوصی از طریق افشای اختراع به سمت ثبت آن و به سمت مجوز دهی است (جنسن و همکاران،2009). |
مجوز |
شرکت های خصوصی مایلند که یک اختراع را مجوز دهند زیرا این امکان را به آنها می دهد که کنترل بر نوآوری داشته باشند در حین اینکه پاداش پولی نیز دریافت می کنند. با این حال، مجوز دهی یک فناوری منجر به افزایش رقابت برای بنگاه مخترع می شود که در نهایت منجر به حاشیه سود پایین تر و سهم بازار کمتر می شود. مجوز دهی زمانی جذاب است که شرکت های خصوصی در حالتیکه دیگران فناوری های مکمل را دارا هستند یا در حالتیکه تامین کنندگان متخصص فناوری موجود هستند، قصد ندارند که خود مالکیت معنوی ایجاد کنند (آرورا و فسفری،2003). یکی از مهمترین مکانیزم هایی که از طریق آن دانش می تواند از دانشگاه ها به صنعت انتقال یابد مجوز دهی است که معمولا شامل قرارداد حقوقی(که می تواند انحصاری یا غیر انحصاری باشد) می شود و شخص ثالث را قادر به استفاده از یک ایده ثبت شده یا کپی رایت می سازد. مجوز دهی مکانیزمی حقوقی است که از طریق آن شخص ثالث می تواند فناوری را که درون یک دانشگاه ایجاد شده است بدون اینکه دانشگاه لزوما حق مالکیت خود را از دست دهد بکارگیرد. اثرات فوری این روش این است که می تواند منجر به دیگر جریان های انتقال دانش مانند مشاوره، تحقیق مشارکتی یا شکل دهی شرکت های دانشگاهی شود. در بلند مدت به جای اینکه برروی ارزش مجوز های صادر شده توسط دانشگاه ها تمرکز کنیم باید برروی اثرات مجوز دهی مانند <a href="https://sanayesoft.com/ways-to-improve-productivity/” title=”بهبود بهره وری“>بهبود بهره وری تمرکز کنیم. دلیل این امر این است که نظریه اقتصادی نشان می دهد که گروه های تحقیقاتی با بودجه دولتی باید درجهت بیشینه کردن انتقال دانش هدف گیری شوند و نه تولید درآمد از طریق فروش دانش(جنسن و همکاران،2009). شین(2001) مطرح می نماید که تحقیقات دانشگاهی و انتقال فناوری به شرکت های کارآفرین بسیار مهم و در حال گسترش است. با این حال هیچ سندی تا کنون راه هایی که از طریق آنها تعاملات فناوری دانشگاه با بنگاه های کارآفرین از سازمان های بزرگ و تثبیت شده متفاوتند را خلاصه نکرده است. و در مقاله خود چهار بعد از همکاری بنگاه های کارآفرین دانشگاهی را بحث می کند و دلیل انتخاب این 4 بعد که یکی از آنها مجوز دهی فناوری است را انتخاب آنها از طرف کارورزان که تعامل آنها را بسیار مهم و برای بنگاه های کارآفرین به نسبت بنگاه های بزرگ اساسی تر تلقی می کنند می داند. همچنین تشریح می نماید که تا به امروز مشاهده گران هشت روش مختلف که بوسیله آنها تعاملات بنگاه های کارآفرین با دانشگاه از تعاملات دانشگاه با بنگاه های بزرگ در مجوزدهی فناوری متفاوتند را شناسایی کردند. · مجوزدهی فناوری بوسیله بنگاه های کارآفرین به مکانیزمهای مکمل برای تامین بودجه بستگی دارد. · مجوزدهی فناوری بوسیله بنگاه های کارآفرین به مکانیزمهای برای کم کردن هزینه های حق امتیاز بستگی دارد. · مجوزدهی بوسیله بنگاه های کارآفرین به مکانیزم های تجمیع سرمایه برای هزینه های پتنت از طریق سرمایه گذاری بر حقوق صاحبان سهام بستگی دارد. · مجوز دهی بوسیله بنگاه های کارآفرین به تخصص دفاتر مجوزدهی فناوری در ایجاد بنگاه بستگی دارد. · مجوزدهی بوسیله بنگاه های کارآفرین به ایجاد بنگاه های دارای مجوز با حفاظت از مالکیت معنوی قوی بستگی دارد. · مجوزدهی بوسیله بنگاه های کارآفرین به دسترسی به خانواده های فناوری بستگی دارد. · بنگاه های کارآفرین انواع متنوع تری از فناوری را نسبت به بنگاه ها ی بزرگ مجوز می دهند. · بنگاه های کارآفرین اختراعات متنوع تری از انواع مخترعان را نسبت به بنگاه های بزرگ مجوز می دهند. |
شرکت دانشگاهی و شرکت های نوپای دانشگاهی |
شرکت های دانشگاهی متنوع هستند: برخی از آنها بوسیله دانشجویان و برخی دیگر بوسیله اساتید شکل می گیرند. برخی براساس پتنت دانشگاهی و برخی براساس انتقال دانش ضمنی ایجاد می شوند. برخی پروژه هایی با نرخ رشد بالا و نیازمند بودجه اولیه زیادی هستند در مقابل برخی کوچک می مانند (OECD, 2000a, 14). سه دلیل وجود دارد که یک دانشگاه برروی ایجاد بنگاه ها به جای مشارکت با بنگاه های موجود تمرکز کند. اول اینکه شرکتهایی که از فعالیت هایی در دانشگاه ایجاد شده اند در بیشتر مواقع بصورت شراکتی ایجاد می شوند که قابلیت ها، شرایط مالی و ماموریت بلند مدت دانشگاه را درک می کنند. بنابراین این شرکت ها می توانند پیمانکاران آتی مهمی برای دانشگاه باشند. دوم اینکه همکاری بین صنعت موجود می تواند بسیار بر روی چرخه اقتصادی تاثیرگذار باشد. در دوران سخت اقتصادی، تلاش ها در جهت ایجاد بنگاه های جدید می تواند آسانتر بوده و توجه و حمایت دولت را جلب کند. بیشتر کشورها به دانشگاه هایی که در فعالیت های اقتصادی جدید مشارکت دارند علاقه مند هستند بخصوص اگر گزینه دیگر ورود به یک رابطه منفی یک طرفه با صنعت موجود باشد بطوریکه دانشگاه ها دیگر منبع دانش ها و نوآوری های بنیادی نباشند. سومین دلیل نمایان بودن شرکت های دانشگاهی است. اثر تعاملات مشارکتی با صنایع موجود از لحاظ ایجاد شغل یا نوآوری بسیار سخت اندازه گیری می شود. ایجاد یک بنگاه جدید خروجی نمایان تری از فعالیت های دانشگاه است و می تواند برای جلب بودجه دولتی توسط دانشگاه بکاررود(راسموسن و همکاران،2006) رابرتز و مالون(1996،18) بیان می کنند که سازمان های تحقیق و توسعه درگیر در ایجاد مخاطرات جدید می توانند انتظار داشته باشند که شرکت های دانشگاهی مزایای زیر را ایجاد کنند: تاثیرات مثبت بر تحقیق و تدریس، فضای هیجانی تر در سازمان به دلیل <a href="http://ensani.ir/fa/article/download/356454″ title=”فرصتهای شغلی“>فرصتهای شغلی که آشکار هستند و شهرت و نقش بهتر در منطقه. شرکت های دانشگاهی شرکت هایی هستند که هنگامیکه یک موجودیت از درون سازمان یک کسب و کار مستقل ایجاد نماید. طبق یونیکو شکل دهی شرکت ها که از موسسات آموزش عالی خارج شده اند مکانیزمی ضروری برای فعالیت های انتقال دانش از دانشگاه هاست بخصوص با توجه به بکارگیری مالکیت معنوی. شرکت های دانشگاهی روشی دیگر هستند که درآن دانشگاه می تواند ارزش اجتماعی ایجاد کند(جنسن و همکاران،2009). |
طرح های تحقیقاتی مشارکتی و قراردادی |
عموما، مقررات ویژه ای وجود دارد که به اسپانسر اجازه می دهد تا از نتایج بالقوه تحقیق مورد حمایت بهره مند گردد. این مقررات به محقق اجازه می دهد تا ریسک فرصت دانشگاهی از دست رفته را پوشش دهد، ریسکی که ناشی از عدم تطابق بین دستاورد های تجاری و دستاوردهای تحقیقاتی و زمان راه اندازی بنگاه جدید اختصاص می یابد کاهش دهد(گلدفراب و هنرکسن،2003). تحقیق مشارکتی یک تحقیقی است که بطور مشترک بودجه دهی شده و شامل کمک بلاعوض دولت، شریک صنعتی و دانشگاه می شود. تحقیق مشارکتی معمولا بلند مدت تر از پروژه مشاوره یکباره یا تحقیق قراردادی است و معمولا پروژه های بزرگتری را شامل می شود که زمان بیشتری می برد. طبق یونیکو تحقیق مشارکتی بیشتر بر برآوردن نیاز های گروه های دخیل از طریق مشارکت(درمقایسه با تحقیق قراردادی) که تمرکز بر این دارد که شریک خارجی را اول و بیشتر راضی می کند. تحقیق مشارکتی مجرای مهمی برای انتقال دانش بین دانشگاه و صنعت، دولت و کسب و کار است(جنسن و همکاران،2009). تحقیق قراردادی معمولا شامل پروژه های بزرگتر، تحقیقات اصیل و گزارشات مکتوب می شود. معمولا بوسیله یک سازمان خارجی مجوز داده می شود. این موضوع اثرات مهمی برای تملک مالکیت معنوی که درطی پروژه ایجاد می شود دارد اما این موضوع در اینجا مورد بحث قرار نمی گیرد. تحقیق قراردادی شاید بیشتر در موسسات تحقیقاتی غیرآموزشی مطرح شوند، زیرا چنین موسساتی بیشتر بر روی بودجه خارجی تکیه دارند. معمولا دانشگاهیان در این موسسات تحقیقاتی بطور فعال در جستجوی تحقیقات قراردادی(از طریق پاسخ به درخواست مناقصه) هستند یا درخواست مستقیم برای مشاوره ها(که ممکن است تبلیغ نشود) دارند. البته تمایز بین تحقیق دانشگاهی و مشاوره ها معمولا همیشه آنطور که باید باشد واضح نیست- یعنی هردو جفت متناقض نیستند(جنسن و همکاران،2009). شین(2001) مطرح می نماید که تحقیقات دانشگاهی و انتقال فناوری به شرکت های کارآفرین بسیار مهم و در حال گسترش است. با این حال هیچ سندی تا کنون راه هایی که از طریق آنها تعاملات فناوری دانشگاه با بنگاههای کارآفرین از سازمان های بزرگ و تثبیت شده متفاوتند را خلاصه نکرده است. و در مقاله خود چهار بعد از همکاری بنگاه های کارآفرین دانشگاهی را بحث می کند و دلیل انتخاب این 4 بعد که یکی از آنها تحقیقات قراردادی با حمایت مالی صنعتی است را انتخاب آنها از طرف کارورزان که تعامل آنها را بسیار مهم و برای بنگاه های کارآفرین به نسبت بنگاه های بزرگ اساسی تر تلقی می کنند می داند. همچنین تشریح می نماید که مشاهده گران شش روش مختلف که بوسیله آنها تعاملات بنگاه های کارآفرین با دانشگاه از تعاملات دانشگاه با بنگاه های بزرگ در تحقیقات قراردادی متفاوتند را شناسایی کردند. · نسبت به شرکت های تثبیت شده احتمال کمتری وجود دارد که شرکت های کارآفرین وارد تحقیقات قراردادی شوند. · نسبت به شرکت های تثبیت شده احتمال کمتری وجود دارد که شرکت های کارآفرین وارد شراکت در تحقیقات شوند. · شرکت های کارآفرین ترجیح می دهند که ویژگی های شخصی برای تحقیقات قراردادی با دانشگاه ها داشته باشند. · شرکت های کارآفرین بسیار برروی تحقیقات با بودجه دولتی تکیه دارند تا تحقیقات با حامیانی در صنعت. · تحقیقات قراردادی شرکت های کارآفرین ازلحاظ جغرافیایی بومی تر از شرکت های بزرگ است. · تحقیقات قراردادی شرکت های کارافرین معمولا به حق مجوز دادن انحصاری بستگی دارند. |
شبکه ها | شبکه بندی شامل تماس ها و ارتباطهای غیررسمی بین گروه های مردم می شود. طبق گزارش یونیکو، شبکه ها ابزار بسیار مهمی برای فعالیت های انتقال دانش دانشگاه ها هستند به این دلیل که بطور مستقیم تبادل دانش بین افراد را تسهیل می کنند. مهمتر آنکه آنها منجر به جریان های دیگر انتقال دانش مانند تحقیق مشارکتی می شوند(جنسن و همکاران،2009). |
مکانیزم های تبادل | تبادل پرسنل به صورت مستقیم بین سازمان های تحقیقاتی و سازمان های تجاری می تواند بر توسعه کانال های غیر رسمی ارتباطات که منجر به موفقیت انتقال تکنولوژی شوندمنجر شود. اساتید، روزهای آخر هفته را در آزمایشگاه شرکت می گذرانند تا چالش های فنی را به کمک دانشی که همراهشان هست تشریح نموده و در جهت حل بسیاری از مشکلات فوری گام بردارند. دانشی را که آنها با خود به آزمایشگاه ها می آورند زمینه ی گسترده ای را برای کار و پرورش دانشجویان ارائه خواهند داد که به نوبه خود اطلاعاتی را به آنها که به نیروی کار پیوسته اند، می دهد. دوره انترنی دانشجویان در کمپانی ها اهداف مشابهی دارد. کمپانی ها نیز معمولا گروههای تحقیقاتی ویژه ای را تعیین کنند که کار آنها مرتبط با علایق آنهاست و پرسنل فنی را به کار درآزمایشگاه های پروژه ی توسعه مشارکتی و همکاری های رسمی ارسال می کنند (RAND, 2003, 47). |
Arora and Fosfuri
Academic spin-offs
Academic start-ups
Roberts and Malone
Collaborative research
Exchange program