ب- اهداف جزیی
- شناخت مفهوم امنیت در اندیشه امام خمینی(ره) برای رسیدن به امنیت پایدار در جامعه.
- شناخت مفهوم آزادی در اندیشه امام خمینی(ره) برای رسیدن به امنیت پایدار در جامعه.
- شناخت ارتباطات امنیت در مفهوم با یکدیگر در اندیشه امام خمینی(ره) .
روش تحقیق
تحقیق حاضر به نگاهی توصیفی - تحلیلی به بررسی مفاهیم آزادی و امنیت در اندیشه امام خمینی(ره) پرداخته و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و فیش برداری می باشد.که روش نوشتار حاضر برای درک و تبیین مفاهیم امنیت و آزادی از دیدگاه امام خمینی(ره)، مطالعه دیدگاه ها و اندیشه امام خمینی(ره) از طریق ارزیابی و بازاندیشی در مجموعه سخنرانی ها، پیام ها، مصاحبه ها و همچنین سیره عملی ایشان است.
کاربردهای تحقیق
با توجه به گستردگی و نفوذ فلسفه امام خمینی (ره) در جامعه اسلامی ما و تقرب آن با فرهنگ دینی و مذهبی و شروع انقلاب جهانی اسلامی و در زمان بیداری اسلامی می توان کاربردهای زیر را برای کلیه جوامع اسلامی بویژه برای میهن اسلامی انتظار داشت.
مورد استفاده کانونهای مذهبی و حوزه های علمیه و دانشگاهها در تحقیق و اعتقاد به تفکر اسلامی و فلسفه امام راحل (ره)
مورد استفاده در مسائل حکومتی و حاکمیتی برای مسئولین مقتدر نظام در مناقشات داخلی و خارجی با دول مختلف
مورد استفاده کلیه اقشار میهن اسلامی و مردم ولایت مدار
مورد استفاده مجامع علمی جهان اسلام و جهان غرب
مورد استفاده اساتید و فرهیختگان مستشرق در مناظرات ،مصاحبه و …
استفاده آن در میان کارکنان ناجا در راستای اهداف و اعمال نیروی انتظامی در جهت حفظ ارزشها و پایبندی به حفظ آزادی های مشروع و قانونی و ایجاد فضای امن در ساخت جامعه ای سالم و سعادتمند بر اساس الگوها و اندیشه و رهنمود های بنیان گذار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران
تعریف کلید واژه ها
آزادی : براساس تعریف الهی، آزادی حقّی است که خداوند، برای انسان جعل و مقرّر داشته و حدّ آن، مرزهایی است، که در قوانین الهی مشخص شده است.
امنیت : در لغت حالت فراغت از هرگونه تهدید یا حمله و یا آمادگی برای رویارویی با هر تهدید و حمله را گویند. در اصطلاح سیاسی و حقوقی به صورت امنیت فردی، امنیت اجتماعی، امنیت ملی و بین المللی به کار برده می شود.
اسلام : دین یگانه که در هزاروچهارصد سال پیش با پیامبری حضرت محمد(ص) در عربستان ظهور کرده و پس از آن با توجه به مبانی حق جویی و عدالت خواهی به سرعت به دیگر مناطق سرایت کرد و در حال حاضر بیش از یک میلیارد نفر پیرو دارد.
امام خمینی(ره): رهبر سیاسی الهی انقلاب اسلامی و بنیان گذار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران.
تعاریف کلید واژه ها:
کلید واژه ها
آزادی : براساس تعریف الهی، آزادی حقّی است که خداوند، برای انسان جعل و مقرّر داشته و حدّ آن، مرزهایی است، که در قوانین الهی مشخص شده است.
امنیت : در لغت حالت فراغت از هرگونه تهدید یا حمله و یا آمادگی برای رویارویی با هر تهدید و حمله را گویند. در اصطلاح سیاسی و حقوقی به صورت امنیت فردی، امنیت اجتماعی، امنیت ملی و بین المللی به کار برده می شود.
اسلام : دین یگانه که در هزاروچهارصد سال پیش با پیامبری حضرت محمد(ص) در عربستان ظهور کرده و پس از آن با توجه به
فصل دوم
پیشینه موضوع و چارچوب نظری آن
بخش اول
آزادی و امنیت در اسلام
جمهوری اسلامی ایران نخستین حکومتی است که در سبز فایل، داعیه پیروی و اعمال اصول اسلامی در سیاست را دارد. پایه های اعتقادی این حکومت، بر گرفته از تفسیری خاص از اسلام می باشد. به قول «فرد هالیدی»، انقلاب اسلامی ایران نخستین انقلاب در تاریخ جدید (پس از انقلاب کبیر فرانسه در۱۷۸۹). می باشد که ایدئولوژی حاکم، شکل سازمان، اعضای رهبری کننده و اهداف اعلام شده آن، هم در ظاهر و هم در باطن، مذهبی بوده است (نظر آهاری، ۱۳۷۵ :۵۳).. نظام حاصل از این انقلاب نیز کاملاً بر پایه های ایدئولوژی اسلامی استوار گردیده است. بنابراین، طرح مقولات در عرصه سیاست و حکومت جمهوری اسلامی ایران بدون یاد آوری و تبیین جنبه اسلامی آن، نامفهوم خواهد بود. از آنجا که رویکرد فقهی، فلسفی و سیاسی امام(ره) به مفاهیم آزادی و امنیت بر مبانی اسلامی استوار است؛ لذا ضرورت ایجاب می کند، در بررسی این دو مفهوم ابتدا معنای آن در مکتب اسلام بپردازیم. بدین منظور، در ابتدای این بحث تلاش می شود تا جایگاه بحث آزادی و امنیت در اسلام مشخص گردد و پس از آن، دیدگاه امام خمینی(ره) در خصوص این مساله مورد بررسی قرار گیرد.
مبانی آزادی در فلسفه سیاسی اسلام
آزادی از واژه ها و مقولههایی است که توصیفها و تجویزهای گوناگونی درباره آن صورت گرفته است. مکاتب فکری و مذاهب آسمانی درباره آن دیدگاهها و آرای خود را بیان کردهاند. از آنجا که این آرا و اندیشهها بر اساس مبانی نظری خاصی ارائه شده شاهد اختلاف نظرهای زیادی درباره آزادی هستیم. اسلام نیز درباره آزادی دیدگاههای ویژهای ارائه کرده است. بررسی این دیدگاهها با رویکردهای متعددی امکانپذیر است که مراجعه به متون اصلی اسلامی و آرا و اندیشههای متفکران مسلمان از مهمترین این رویکردها محسوب می شوند. بر این اساس، در این بخش برآنیم تا با مراجعه به قرآن کریم به عنوان معتبرترین و موثق ترین منبع و متن دین اسلام، دیدگاه اسلام را درباره آزادی بررسی کنیم. از این رو در ابتدای بحث، مبانی آزادی در فلسفه سیاسی اسلام مورد بررسی قرار می گیرد و سپس مؤلفهها و عناصر تشکیل دهنده آزادی را مورد شناسایی قرار می دهیم. از جمله مهمترین مباحث درباره آزادی بحث از مبانی آزادی است.هرگاه سخن از مبانی یک مسئله به میان می آید هدف اصلی از آن بررسی چرایی آن موضوع است ( شیرخانی، ۱۳۸۶: ۶۳).. از این رو باید دقت داشت همواره در مبحث آزادی پرسش هایی مطرح می شود از جمله اینکه:آیا اساساً آزادی ارزش ذاتی دارد؟ دلایل با ارزش بودن آن چیست؟(احمدی، ۱۳۸۴: ۱۱۱).در این راستا شناسایی مبانی آزادی در فلسفه سیاسی اسلام در فهم ما از معنای آزادی در اسلام کمک فراوانی می کند.
مبانی آزادی دراین بخش در یک تقسیم بندی کلی به چهاردسته تقسیم می شود:
۱- مبانی هستی شناختی ۲- مبانی انسان شناختی ۳- مبانی معرفت شناختی ۴- مبانی حقوقی-اخلاقی
- مبانی هستی شناختی آزادی
روح حاکم در فلسفه اسلامی اعتقاد به “توحید” است و همه شئونات زندگی انسان با توجه به این اصل معنا پیدا می کند آزادی هم به عنوان یکی از مسائل زندگی انسان تحت تأثیر این اصل الهی و توحیدی است، همان طوری که تکوینیات و تشریعیات با توجه به این اصل حاکم بر فلسفه اسلامی است.
«آفرینندگی جهان از آن خداوند است و او حاکم مطلق بر این جهان است…در بعد تشریع خداوند صفت “رب” را دارد و به معنای پرورندگی است…در آموزه های دینی این اصل وجود دارد که در صورت پذیرش ربوبیت الهی، “کرامت انسانی"را به دنبال دارد و موجب می شود انسان بنده دیگری نباشد…و دین آمده برای ارج نهادن به انسان و کرامت انسانی نه برای به خدمت گرفتن آن ها…لذا آزادی و رهایی انسان از هر قید و بندی را به ارمغان خواهد آورد…وبدین وسیله در حقیقت به آزادی فطری و ذاتی خود دست می یابد» ( شیرخانی، ۱۳۸۶ :۶۶ و۶۷). پس چنین نگرشی به هستی بر تلقی ما نسبت به آزادی تأثیر گذار می باشد:
« اگر خدا بجز نقش آفرینندگی واجد نقش پرورندگی نیز هست و علاوه بر خالقیت و الوهیت، شارعیت و ربوبیت نیز دارد و معینکننده بایدها و نبایدهای زندگی آدمی است، و اگر انسان موجودی مسؤول است و اعمال او باید بر مدار هدایت و کمال و تربیت باشد تا هدف نهایی خلقت متجلّی شود و در همان حال مختار است که به جای عزت کمال به ذلت ضلال تن دهد؛ علاوه بر این چون تربیت اضافه بر حوزه ذهن و نظر، با عالم واقع و عمل پیوندی وثیق دارد، تمامی رفتارهای فردی و اجتماعی انسان با آزادی او رابطه دارد.»( ظهیری، ۱۳۷۸: ۴۲).